نمایشگاه عرفان اسلامی ترکیه (تصوف)
راه اسرارآمیز عشق الهی و دگرگونی معنوی را از طریق تصوف ترکی و میراث مولانا کشف کنید.
طراحی و تجربه نمایشگاه
پلان نمایشگاه
طراحی تعاملی که سالن مراسم سماع، بخش‌های مراقبه و اتاق شعر مولانا را نشان می‌دهد.
سالن اصلی نمایشگاه
شامل اجرای سماع، خوشنویسی اسرارآمیز و تجربه موسیقی مقدس است.
دایره مقدس سماع
فضای سنتی دایره‌ای برای مراقبه چرخشی، نماد عروج روح به سوی الهی است.
ریشه تاریخی
تصوف در قرون اولیه اسلام به عنوان حرکتی مبتنی بر ابعاد درونی و معنوی ایمان پدید آمد. در آناتولی (ترکیه امروزی)، از سده دوازدهم با ورود عارفان ایرانی و تأسیس سلسله‌های صوفی، به ویژه با بنیان‌گذاری سلسله مولویه توسط مولانا در قرن سیزدهم در قونیه، نفوذ چشمگیری یافت.
ظهور و توسعه
تصوف در دوران سلجوقیان و عثمانیان شکوفا شد و سنت‌های معنوی ایرانی، ترکی و عربی را در هم آمیخت. سلسله مولویه (درویشان چرخان) به خاطر رقص آیینی سماع و تأکید بر عشق الهی شهرت یافت. سلاطین عثمانی با حمایت از تکیه‌ها (خانقاه‌ها)، تصوف را در زندگی فرهنگی، هنری و سیاسی جامعه نهادینه کردند.
چهره‌ها و رهبران کلیدی
مولانا جلال‌الدین رومی (۱۲۰۷–۱۲۷۳)
شاعر و عارف ایرانی، چهره مرکزی تصوف ترکیه و بنیان‌گذار سلسله مولویه.
شمس تبریزی
راهنمای معنوی مولانا و منبع الهام عرفانی او.
یونس امره (درگذشته ۱۳۲۰)
شاعر صوفی آناتولی که به خاطر شعرهای عارفانه ترکی شهرت یافت.
مفاهیم اساسی و باورها
عشق الهی (عشق الهی)
عشق، راهی مستقیم به سوی خداوند است.
وحدت وجود
همه هستی تجلی ذات الهی است.
ذکر
تکرار اذکار یا مراقبه خاموش برای یادآوری خداوند.
سماع (چرخش)
رقص آیینی که نماد عروج روح و اتحاد با الهی است.
اصول اساسی
تحول درونی
تزکیه شخصی و تعالی معنوی.
تجربه مستقیم
شناخت عملی خداوند از طریق تمرین و تجربه.
خدمت و شفقت
خدمت به انسان‌ها با فروتنی و عشق.
تسامح جهانی
احترام به همه راه‌هایی که به حقیقت الهی می‌انجامد.
نمادهای مقدس
سماع (رقص چرخشی)
تجلی سفر روح و عشق الهی است.
نی (نی انبان)
نماد اشتیاق روح برای وصال با خداوند است.
کلاه مولوی
نماد سنگ قبر نفس است.
آیین‌ها و مراسم اصلی
مراسم سماع
رقص چرخشی آیینی با موسیقی و اشعار مقدس همراه است.
محافل ذکر
ذکر جمعی اسامی الهی و ادعیه.
صحبت
گفت‌وگو و راهنمایی معنوی توسط شیخ صوفی.
شب عروس
یادبود سالانه وفات مولانا به عنوان اتحاد با الهی.
تأثیر جهانی و فرهنگی
تأثیر جهانی
تصوف ترکیه از طریق موسیقی، شعر و فلسفه عشق و وحدت بر فرهنگ معنوی جهان تأثیر گذاشته است. اشعار مولانا در سراسر جهان خوانده می‌شود و رقص سماع نماد تجربه معنوی برتر است.
تأثیر فرهنگی
تصوف هنر، موسیقی، معماری و آموزش عثمانی را شکل داد. تکیه‌ها مراکز رفاه اجتماعی، موسیقی و ادبیات بودند. شعر و موسیقی صوفی بر زبان و فرهنگ ترکی تأثیر عمیق گذاشته‌اند.
گسترش جغرافیایی
تصوف در سراسر ترکیه رایج است و مراکز اصلی آن قونیه، استانبول و آنکارا است. سلسله‌های صوفی ترکی در بالکان، آسیای مرکزی، خاورمیانه، اروپا و آمریکا نیز پیروان دارند.
کتاب‌ها و متون معنوی مهم
مثنوی
اثر مولانا
دیوان شمس تبریزی
اثر مولانا
اشعار یونس امره
شعر عرفانی ترکیه
اماکن و سازه‌های مقدس مرتبط
مقبره مولانا (قونیه)
قلب معنوی سلسله مولویه است.
تکیه گالاتا (استانبول)
تکیه تاریخی و مرکز برگزاری مراسم سماع.
مسجد حاجی بایرام (آنکارا)
مرکز اصلی سلسله نقشبندیه.
تکیه‌های صوفی
در سراسر استانبول، بورسا و آناتولی یافت می‌شوند.
نقل قول ماندگار
« بیا، بیا، هر که هستی. مسافر، پرستش‌کننده، عاشقِ رهاشده. مهم نیست. کاروان ما، کاروان ناامیدی نیست. »— مولانا جلال‌الدین رومی